Skolyoz Ameliyatı Sonrası Hastalar Nelere Dikkat Etmelidir?

Skolyoz birçok farklı nedene bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. İdiyopatik ve idiyopatik olmayan skolyozlar olarak iki ana grupta incelenirler. Ancak günlük yaşamımızda sıklıkla karşılaştığımız skolyozlar, daha çok 10’lu yaşlarda (büyüme çağında) ortaya çıkan ve nedeni henüz tam olarak bilinmeyen (idiyopatik) skolyozlar ile anne karnındaki etmenler nedeniyle ortaya çıkan ve doğuştan itibaren bulgu veren doğumsal (konjenital) skolyozlardır. İdiopatik olmayan skolyozlar ise birçok gruba ayrılır ve değerlendirilirler. Skolyoz, öncelikle klinik muayene esnasında hastaya ait röntgen gibi tektikler ile değerlendirilir. 25 derece ve altında skolyoz eğrisi olan hastalar 4-6 ayda bir takip; 25 derece üzerinde eğriye sahip ergenlerde tam iskelet olgunluğuna erişene kadar hastaya özel tasarlanarak üretilmiş brace (ortez) kullanılması ve fizik tedavi görmesi önerilir. Ortezin amacı eğriliğin ilerlemesini engellemek ve ameliyat gerekliliğini ortadan kaldırmaktır. Fizik tedavi ve ortez kullanımına rağmen ilerlemesi durdurulamayan skolyozlar için ameliyat gerekir. Genellikle skolyoz eğrisi 40 derecenin üzerinde olan hastalar için cerrahi en yaygın seçenektir. Teknolojik gelişmeler ile birlikte skolyoz cerrahisinde daha az füzyon (büyük oranda sırt hareketliliği korunarak) ile daha iyi omurgadaki eğriliğin düzeltilmesi sağlanır. Skolyoz için spinal füzyon ciddi bir ameliyattır ve ameliyatın kendisi geniş bir sürecin yalnızca bir kısmıdır. Hasta ameliyattan sonra (postop) 2 ile 4 hafta arasında bazı kısıtlamalar ile birlikte günlük yaşam faaliyetlerinin bir kısmını gerçekleştirebilir.

Tam olarak iyileşme 12 aya kadar sürer. Bu süreçte hekim tarafından önerilen postop bakıma özen gösterilmeli, yasaklı hareketlerden kaçınılmalıdır. Skolyoz ameliyatı, hastalar için korkutucu gibi görünebilir. Bu nedenle ameliyat süreci öncesinde hasta detaylıca bilgilendirilmelidir. Omurganın uzun bir süre boyunca kaynaşmasını sağlamak için vidalar, çubuklar ve kemik greftleri yerleştirilir. Bunlar sayesinde hastanın omurga açısının normal sınırlara gelmesi sağlanır.

Skolyoz ameliyatı sonrasında hastaların 12 -24 saat içinde hareket etmesi (mobilize) sağlanır. Hastaneden taburcu olma süresi 3-5 gün arasında değişmektedir. Hastalar suya rezistans özel yara pansumanı ile 2-3 gün sonra duş alabilir; günlük iş ve okul hayatına, hareket kısıtlamaları ile birlikte 15 gün ila 1 ay sonra dönüş yapabilirler.

  • Kontrol muayenelerinin düzenli ve aksatılmadan yapılması gerekmektedir.
  • Taburcu olduktan 1. hafta, 3. ve 6 aylar, 1. Yıl olmak üzere hastanın durumu gözlemlenmeli ve takip altında tutulmalıdır.
  • Yara bakımı zamanında, uygun ve steril ortam koşullarına dikkat edilerek yapılmalıdır.
  • Beslenme, dengeli ve düzenli olmalıdır.
  • Hareket kısıtlamalarına özen gösterilmelidir.
  • Yere doğru eğilirken doğrudan eğilmek yerine dizlerden destek alarak(bükerek) eğilme gerçekleştirilmelidir.
  • Sürekli yatakta kalmak yerine günlük yaşama mümkün olduğunca hızlı dönülmelidir.
  • Sigara kullanımından kaçınılmalıdır.
Prof. Dr. Hayati Aygün

Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı

Diğer Yazılar

Yazıyı Paylaş: